Ngó sen là thành phần quen thuộc trong nhiều vị thuốc quý bởi chứa hàm lượng lớn các chất dinh dưỡng tốt cho sức khoẻ như Vitamin C, A, B, Asparagine, Arginin,… Đây đồng thời cũng là nguồn nguyên liệu hấp dẫn cho thực đơn hàng ngày với đa dạng những công thức chế biến khác nhau. Cùng Mẹo Nhà Sạch tham khảo chi tiết ngó sen là gì để tận dụng hết những công dụng sẵn có.
1. Ngó sen là gì?
Ngó sen là gì? Ngó sen (có tên khoa học là Nodus Nelumbinis Rhizomatis) hay ngẫu tiết chính là phần thân rễ nằm ngập dưới lớp bùn sâu, có dạng hình trụ với đường kính dài khoảng 3cm. Bộ phận này đặc trưng với lớp vỏ bên ngoài màu nâu nhạt, bên trong là các khoang rỗng hình nan hoa, mềm xốp và trắng hồng.
Hàng năm, ngó sen thường được thu hoạch vào mùa thu khi thời tiết vẫn còn mát mẻ. Lúc này, ngẫu tiết nhỏ và mảnh, cuộn lại thành từng vòng, có thể sử dụng để chế biến thành nhiều món ngon cực hấp dẫn và lạ miệng.
2. Tác dụng của ngó sen đối với sức khỏe
Thành phần dinh dưỡng của ngó sen là gì? Loại nguyên liệu này có chứa hàm lượng lớn chất xơ, canxi, sắt và nhiều chất khoáng quan trọng khác như kali, đồng, magie, kẽm,… Bên cạnh đó là các Vitamin B, E, K,… có lợi cho sức khỏe. Cụ thể, trong 100g ngó sen, thành phần được phân tích gồm có:
- 74 calo.
- 17g cacbohidrat.
- 5 gam chất xơ.
- 2,5g Protein.
- 0,1 gam chất béo.
- 0,39mg kẽm.
- 23mg magie.
- 0,261mg kali.
- 1,16mg sắt.
- 0.25mg đồng.
- 40mg natri.
- 44mg Vitamin C và nhiều hoạt chất khác.
Tác dụng của ngó sen là gì? Theo Đông Y, ngó sen có vị ngọt, tính ấm, là nguồn dược liệu quan trọng đối với điều trị bệnh. Cụ thể, với hàm lượng dinh dưỡng dồi dào, loại nguyên liệu này đem đến nhiều tác dụng quan trọng cho sức khoẻ như sau:
- Bảo vệ dạ dày nhờ thành phần Mucoprotein và Polysaccharides bên trong tơ sen.
- Cải thiện khả năng miễn dịch, ngăn chặn tích tụ cholesterol có hại cho cơ thể.
- Điều trị tình trạng mất ngủ, giúp an thần, giảm stress hiệu quả.
- Vitamin K cùng các nguyên tố vi lượng bên trong ngó sen có tác dụng điều hoà huyết áp, bổ máu, cầm máu và tái tạo tế bào hồng cầu cho cơ thể.
- Giãn mạch, cân bằng dòng chảy và làm giảm tình trạng quá tải natri bên trong mạch máu.
- Hàm lượng Vitamin C và khoáng chất dồi dào có tác dụng thúc đẩy quá trình chuyển hóa tế bào, tăng cường sản sinh collagen, giúp da mềm mại và hạn chế lão hoá.
- Cải thiện tình trạng thiếu máu.
- Thúc đẩy hoạt động của nhu động ruột nhờ hàm lượng chất xơ dồi dào, giúp kích thích hệ tiêu hoá, làm giảm cảm giác thèm ăn để quá trình giảm cân được diễn ra hiệu quả.
- Hoà tan dịch nhầy trong khoang mũi, làm giãn nở phế quản, giúp điều trị hiệu quả các chứng bệnh liên quan đến hô hấp.
- Thanh nhiệt, giải độc và tăng cường chức năng hoạt động của gan.
- Chống oxy hoá, đẩy nhanh quá trình tái tạo tế bào, sửa chữa tổn thương và tăng cường khả năng miễn dịch cho cơ thể.
- Điều trị táo bón và ngăn ngừa trĩ hình thành.
Cách sử dụng hiệu quả ngó sen là gì? Người bệnh có thể dùng loại nguyên liệu này để bổ sung dưỡng chất cho cơ thể bằng các phương pháp như sau:
- Ép lấy nước cốt: Giúp điều trị ngộ độc cua, cá.
- Ép chung với mía tươi để lấy nước uống: Giúp điều trị trị cảm cúm, say nắng, sốt cao, khát nước, vật vã,…
- Ép lấy nước, uống cùng với vài lát gừng tươi: Điều trị nôn mửa dai dẳng.
- Hầm canh: Bồi bổ cơ thể, kích thích hoạt động của hệ tiêu hoá.
- Hầm với đậu xanh làm canh: Điều trị chứng đau mắt đỏ, ngứa mắt, chảy nước mắt liên tục do viêm kết mạc.
- Hầm chung với đại táo: Giúp hỗ trợ hoạt động tiêu hóa, sử dụng cho người ốm dậy, cần phục hồi sức khoẻ, điều trị chảy máu chân răng, xuất huyết dưới da do giảm tiểu cầu.
3. Hướng dẫn cách làm sạch ngó sen
Bề mặt ngó sen thường dễ bị thâm đen do phần nhựa tiết ra nhiều và đặc tính nằm sâu dưới lớp bùn quá lâu. Vì vậy, việc làm sạch nguyên liệu kỹ lưỡng trước khi chế biến là thực sự cần thiết để đảm bảo tính thẩm mỹ cho thành phẩm. Dưới đây là 3 cách thực hiện đơn giản dành cho bạn:
- Sơ chế với hỗn hợp đường và giấm: Bạn rửa sạch nguyên liệu, thái thành các đoạn nhỏ từ 4 – 6cm, rồi ngâm ngay vào hỗn hợp gồm 150ml giấm ăn, 200g đường và 2 lít nước. Cuối cùng là dùng màng bọc thực phẩm bịt kín rồi bảo quản trong ngăn mát sử dụng.
- Sơ chế với hỗn hợp nước chanh muối: Bạn hòa chung vào bát lớn khoảng 1,5 lít nước sạch, muối, nước cốt chanh sau đó cho ngó sen vào ngâm. Tiếp theo là bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh và có thể dùng ngay sau 22 – 24 giờ đồng hồ.
- Sơ chế bằng nước đá lạnh: Bạn tước sạch vỏ ngó sen, cắt khúc, chẻ mỏng và ngâm vào nước đá lạnh cùng một ít muối, chanh. Hỗn hợp này sẽ giữ cho nguyên liệu luôn trắng giòn, tươi ngon.
Với cả ba cách làm này, bạn có thể an tâm là các chất bẩn, ký sinh trùng, bùn đất,… được loại bỏ gần như sạch sẽ. Bên cạnh đó, nguyên liệu còn duy trì được độ tươi ngon, trắng giòn nguyên vẹn, đảm bảo thành phẩm siêu chất lượng. Trước khi mang ra chế biến, người làm bếp chỉ cần rửa sạch lại với nước là có thể dùng được ngay.
4. Lưu ý khi sử dụng ngó sen
Các lưu ý quan trọng khi sử dụng ngó sen là gì? Cùng tham khảo để tận dụng triệt để công dụng của nguyên liệu đồng thời tránh được những vấn đề phát sinh không mong muốn:
- Hạn chế dùng ngó sen sống bởi cơ thể dễ bị nhiễm ký sinh trùng, nếu sử dụng phải làm sạch và sơ chế kỹ lưỡng.
- Người đang mắc các chứng bệnh về dạ dày hoặc hội chứng chứng kích thích đường ruột thì nên hạn chế ăn ngó sen vì dễ gây đầy bụng, khó tiêu.
- Bệnh nhân tiểu đường nên hạn chế dùng ngó sen bởi thành phần tinh bột sẽ làm tăng Insulin, gây ảnh hưởng xấu cho sức khỏe.
- Không nên ăn ngó sen quá thường xuyên, đặc biệt là người có tỳ vị không tốt.
5. Các món được làm từ ngó sen
Các món ngon hấp dẫn từ ngó sen là gì? Với nguồn nguyên liệu quen thuộc này, bạn có thể áp dụng nhiều công thức chế biến đa dạng để thực đơn mỗi ngày thêm phong phú. Dưới đây là một số gợi ý lý tưởng có thể tham khảo:
- Gỏi ngó sen tôm thịt.
- Gỏi gà ngó sen.
- Gỏi ngó sen tai heo chua ngọt.
Hầu hết các món ăn này đều được chuẩn bị với thành phần nguyên liệu siêu đơn giản, cách chế biến nhanh gọn, dễ dàng. Thế nhưng, thành phẩm cuối cùng lại cực bắt mắt và lạ miệng. Với cả ba món, bạn có thể lựa chọn ăn kèm cùng đậu phộng rang, hành phi, bánh đa, rau thơm,… để cảm nhận trọn vị ngon hấp dẫn. Đừng chần chừ, thêm ngay vào thực đơn khai vị cho bữa ăn gia đình thêm lạ miệng nhé!
Ngó sen là gì? Trên đây là tổng hợp tất cả các thông tin hữu ích liên quan đến loại nguyên liệu này. Hy vọng với những cập nhật này, bạn đã có thêm nhiều ý tưởng hay ho cho thực đơn hàng ngày thêm hoàn chỉnh và hấp dẫn. Ngoài ra, để công đoạn chế biến các món ngon từ ngó sen trở nên thật tiện lợi, bạn nên thêm ngay Knorr Bột Chanh vào giỏ hàng của mình. Đặc biệt, đừng quên theo dõi Unilever Food Solutions mỗi ngày để cập nhật nhiều công thức nấu ăn hữu ích.
